Przedsiębiorcy w toku prowadzenia swojej działalności gospodarczej z czasem stają przed koniecznością podjęcia decyzji, czy inwestować w nowe przedsięwzięcie lub dotychczas prowadzoną działalność, czy też nie? Odpowiedzi na to pytanie najlepiej jest poszukiwać we własnych finansach, bowiem na nową inwestycję musi nas stać. Nie możemy podejmować się na przykład rozwoju nowej linii produktowej, czy też angażować się w nowy biznes, jeśli nasza firmowa kasa w rzeczywistości świeci po prostu pustkami. W takim przypadku musielibyśmy zaciągać kredyt na całkowitą realizację inwestycji, a nie jest to działanie bynajmniej racjonalne. Jak sprawdzić, czy stać nas na inwestycje? Wbrew pozorom, w tym celu nie trzeba zatrudniać specjalistów z zakresu finansów, czy też zlecać audytu, wystarczy wnikliwie przyjrzeć się swojej sytuacji finansowej. Nie jest to trudne, o ile zarządzanie finansami w firmie przeprowadzane jest w sposób czytelny. Istnieją specjalne aplikacje komputerowe, które ułatwiają życie przedsiębiorcom. Wskazują one między innymi na to, w których działach firmy zyski i straty są generowane. Dzięki nim można prowadzić stałą kontrolę wydatków. Pozwalają również na badanie zyskowności nakładów na poziomie całego przedsiębiorstwa i poszczególnych projektów, jakie są na gruncie jego działalności podejmowane.
Podjęcie decyzji o nowej inwestycji
Dokonanie wyboru pomiędzy podejmowaniem, bądź nie, nowej inwestycji, może w dłuższej perspektywie czasu przeważyć nad istnieniem całej firmy i to niezależnie od tego, czy istniejemy na rynku od lat, czy też dopiero wchodzimy do branży. Słowem, stanowi to o naszym „być albo nie być” w biznesie. W jaki sposób najlepiej podejmować decyzje o inwestycji? Oczywiście, po przeanalizowaniu wszystkich za i przeciw oraz po zbadaniu, czy stać nas na takie przedsięwzięcie. Co prawda, chcieć to móc, ale nie na gruncie biznesowym. Tutaj aby przeprowadzić realizację jakiejkolwiek inwestycji, czy to rozwinięcia działalności na nowy obszar, czy rynek, lub też wprowadzenia nowego produktu do sprzedaży, trzeba mieć odpowiednie środki finansowe. Część z nich może pochodzić ze źródeł zewnętrznych – pożyczek, kredytów, dotacji czy dofinansowań, ale część muszą stanowić własne środki, wypracowane w toku normalnej działalności gospodarczej.
Przed rozpoczęciem realizacji nowej inwestycji należy skonstruować odpowiedni biznesplan, który pozwoli na obiektywne rozpatrzenie tego, czy inwestycja jest opłacalna i czy firmę na nią stać. Biznesplan jest podstawowym narzędziem, którym na co dzień powinien posługiwać się każdy menadżer. Główną częścią biznesplanu, która będzie nas interesować w kontekście podejmowania nowej inwestycji, jest analiza finansowa przedsiębiorstwa oraz kosztochłonność inwestycji. Jeśli analiza finansowa zostanie przygotowana z zachowaniem wszelkich jej zasad, wówczas otrzymamy odpowiedź na pytanie, czy stać nas na inwestycję.
Analiza możliwości firmy
Menadżer musi ocenić stan i zarządzanie zasobami przedsiębiorstwa, do których należy nie tylko sam kapitał, ale również personel, produkty, strategia marketingowa, czy też pozycja konkurencyjna. O ile elektroniczne zarządzanie finansami firmy ułatwia wykonanie analizy finansowej, o tyle inne aspekty zasobów firmy należy ocenić z wykorzystaniem zupełnie innych metod. Pomocne będą przy tym raporty sporządzane przez konkretne działy firmy.
Plan finansowy inwestycji stanowi serce każdego, dobrego biznesplanu. Powinny się w nim znaleźć wyniki analizy rynku i produktów, efekty zaplanowanej strategii marketingowej, kadrowej, jak również plan i harmonogram przyszłej inwestycji. Na marginesie warto dodać, że to właśnie plan finansowy w przeważającej części przypadków stanowi podstawowe narzędzie zarządzania firmą i to bez względu na to, czy mamy akurat do czynienia z prowadzeniem jej rutynowej działalności, czy podejmowaniem nowych przedsięwzięć.
Budowa planu finansowego jest utrudniona w odniesieniu do nowych inwestycji, bowiem występuje tu duży stopień niepewności, związany z prognozowaną wielkością przychodów i kosztów. Z uwagi na to, sprawdzając czy stać nas na inwestycję musimy przeprowadzić dodatkowe analizy ryzyka, jakie poniesiemy w związku z planowaną inwestycją.
Czym jest plan finansowy?
Trudno jednoznacznie powiedzieć, co należy rozumieć pod szumnym pojęciem „plan finansowy”. Na ogół jest on sprowadzony do planu rachunku wyników, obejmującego planowanie przychodów i kosztów w rozbiciu na konkretne okresy. Jeśli prześledzimy jakie koszty i jakie wpływy ma obecnie firma, otrzymamy już pewną odpowiedź na pytanie, czy naprawdę stać nas na podejmowanie jakiejkolwiek inwestycji. Jeśli tak jest, to musimy sporządzić tym razem analizę finansową inwestycji, aby sprawdzić, czy jej koszty zostaną pokryte przez wolne środki znajdujące się w rękach naszej firmy.
Bardzo istotną częścią każdego planu finansowego jest plan przepływów pieniężnych, ponieważ jego dobre opracowanie zaważy na ograniczeniu ryzyka. Pamiętać należy, że dobry przepływ pieniędzy, a więc dysponowanie przez firmę gotówką, może poważnie zachwiać fundamentami jej działalności.
Przeprowadzanie inwestycji
Jeśli już wiemy, że mamy wystarczające środki finansowe na przeprowadzenie inwestycji, można rozpocząć jej realizację. Warto dodać, że w trakcie trwania nowego przedsięwzięcia, za jakie uważać należy inwestycję, należy cały czas monitorować przepływy pieniężne związane z nią. Ewentualne odchylenia od przyjętego planu muszą być weryfikowane w sposób natychmiastowy. Dzieje się tak z uwagi na to, że ich wystąpienie może wskazywać na niedokładny plan finansowy i wtedy powinien on zostać odpowiednio zmodyfikowany. W bieżącej kontroli wydatków i wpływów związanych z inwestycją pomocna będzie komputerowa aplikacja służąca do zarządzania finansami w przedsiębiorstwie. Na pewno ułatwi nam ona ciągłe monitorowanie finansowej strony inwestycji, która chyba jest najważniejszym jej aspektem.
Dodatkowo, warto zaznaczyć, że zauważone w toku przeprowadzania inwestycji odchylenia od założonego planu mogą być sygnałem zaistnienia nieprzewidzianych okoliczności, niepożądanych zjawisk i braku realizacji zamierzonych uprzednio rezultatów. Niestety, ale jeśli rzeczywiście tak jest, to modyfikacji musi zostać poddany nie tylko sam plan finansowy, ale i wstępne założenia dokonane dla inwestycji. Należy zweryfikować planowane efekty, a także podjąć decyzję o tym, czy konieczne jest wdrożenie pewnych działań korygujących. Jeśli odchylenia są znaczne, możemy podjąć nawet decyzję o zaprzestaniu przeprowadzania inwestycji. Taki wybór jest konieczny, jeśli inwestycja generuje stanowczo zbyt wysokie koszty, a na dodatek firma i jej podstawowa działalność ma poważne kłopoty z płynnością finansową. Aby dostrzec taką sytuację na wczesnym etapie jej zaistnienia warto jest stosować zintegrowany system zarządzania finansami w wersji elektronicznej, dostępnej dla właściciela przedsiębiorstwa, jak i dla osób decydujących o przyszłości podjętych inwestycji.
Decydując się na zaniechanie inwestycji należy zasięgnąć koniecznie opinii specjalisty od zarządzania finansami, który pozwoli określić ryzyko kontynuowania inwestycji w zaistniałych warunkach. Konsultacja z nim powinna stanowić podstawę, obok własnej analizy sytuacji na podstawie systemu zarządzania finansami, do podjęcia wiążących decyzji.
Regularna kontrola planu finansowego i jego pokrycia z rzeczywistym stanem rzeczy są konieczne do sprawnego zarządzania w trakcie prowadzenia inwestycji.
Ryzyko nowej inwestycji
Sam plan finansowy i nawet najlepsze systemy zarządzania finansami na gruncie prowadzenia działalności gospodarczej, nie mogą być jedyną przesłanką do podejmowania decyzji o nowym przedsięwzięciu. Musimy jeszcze dokładnie oszacować ryzyko potencjalnych zysków oraz szans i zagrożeń dla inwestycji.
Trzeba wiedzieć, że nowe przedsięwzięcie niesie za sobą ryzyko nie osiągnięcia zakładanych zysków, przy czym kluczowym pojęciem jest tutaj wysokość progu rentowności założonej inwestycji. Ważne jest przy tym rozważenie ryzyka, związanego z inwestowanym kapitałem oraz zapewnienia odpowiedniej płynności finansowej przedsięwzięcia.
Należy oszacować ryzyko nie osiągnięcia zysków jakie zakładamy z inwestycji. Warto przy tym sprawdzić, jaką wysokość ma próg rentowności inwestycji z uwagi na to, że nawet planowana bardzo dokładnie inwestycja może przynieść zyski na poziomie odbiegającym od wcześniejszych założeń. Próg rentowności pozwala na określenie wielkości przychodów ze sprzedaży, przy których wartość zysku firmy jest równa zero. Oznacza to sytuację, w której poniesione na inwestycję nakłady pokryją wszystkie jej koszty. Praktycznie rzecz ujmując, jest to najniższa wartość przychodu, jaką możemy zaakceptować.
Istnieje jeszcze ryzyko kapitałowe, które związane jest z problemami z obliczeniem prawidłowej wielkości koniecznego do przeprowadzenia inwestycji, kapitału. Nakłady powinny uwzględniać środki trwałe, ale jednocześnie powinny być pomniejszone o wydatki na rozpoczęcie działalności itp. Nie uwzględnienie tychże kosztów spowoduje w przyszłości powstanie problemów, nawet już podczas pierwszych kroków na drodze do finalizacji nowej inwestycji. Jeśli inwestycja nie zmieści się w pewnych ramach ryzyka, które są do przyjęcia, nie powinna być ona podejmowana. Generalnie, każdy przedsiębiorca powinien w sposób świadomy uwzględniać w planach inwestycyjnych ryzyka i negatywne scenariusze wydarzeń. Dzięki temu może być jedynie mile zaskoczony, jeśli wszystko pójdzie po jego myśli.
Reasumując, podstawą do podjęcia jakiejkolwiek decyzji odnośnie nowej inwestycji jest rozpoznanie obecnych zasobów firmy, które można dokonać samodzielnie, zakładając, że w naszym przedsiębiorstwie istnieje aplikacja komputerowa do zarządzania finansami. Pozwala ona bowiem w prosty sposób na skonstruowanie raportu finansowego z bieżącej działalności firmy. Jeśli taki raport wskazuje na istnienie wolnych środków pieniężnych w firmie, które ewentualnie można wspomóc kapitałem zewnętrznym, droga do rozpoczęcia nowej inwestycji w firmie stoi otworem.
Comments are closed.