Kreatywność i twórczość to cechy pożądane wśród pracowników działających w różnych branżach działalności gospodarczej, a zwłaszcza tych związanych z szeroko pojmowaną promocją i marketingiem. Trzeba powiedzieć, że twórcze myślenie, świeże spojrzenie na pewne problemy, pozwala na szybkie i bardziej efektywne rozwiązywanie wielu praktycznych problemów w pracy i w życiu prywatnym. Pozwala na udoskonalanie projektów, czy też wytyczanie innych dróg realizacji danych przedsięwzięć. Kandydaci do pracy najczęściej wśród wielu różnych umiejętności pożądanych przez pracodawcę, na ogół muszą wykazywać się sporą kreatywnością. Jak ją u siebie wyzwolić? Sposobem na to są tzw. „burze mózgów”, przeprowadzane w większym gronie. Takie ćwiczenia pozwalają na usprawnienie wykonywania zadań i znajdowania rozwiązań nawet najbardziej skomplikowanych problemów. Kreatywność może być co prawda cechą wrodzoną, ale bez ciągłej pracy nad sobą samym z czasem przestaje być ona aktywną cechą naszego charakteru. Można się zastanawiać nad tym, jak przeprowadzić burzę mózgów w zespole projektowym, aby dała ona jak najlepsze rezultaty? Podejmujemy się tego problemu w niniejszym artykule.
Pojęcie kreatywnego myślenia
Często słyszy się o potrzebie kreatywnego myślenia, czy twórczego podejścia do problemu, ale czy wiemy, co dokładnie kryje się pod tymi wzniosłymi pojęciami? Otóż, kreatywne myślenie należy postrzegać jako pewną umiejętność wychodzenia poza przyjęte, utarte schematy działania i rozumowania. Stereotypy istniejące w społeczeństwie, jak również przyjęte normy postępowania, powinny być na ten czas odrzucone. Nie oznacza to jednocześnie, że kreatywne myślenie musi kłócić się z powszechnym poczuciem etyki i moralności. Nic podobnego. Twórcze myślenie jest wrodzoną cechą, którą jednak trzeba w sobie pielęgnować, aby wciąż mogła ona funkcjonować dokładnie tak, jak należy. Jeśli przytłoczą ją rutynowe obowiązki zawodowe i nabywanie doświadczenia, po kilku latach nie ma po tej cesze ani śladu. Doświadczenie zawodowe jest jak najbardziej pożądaną cechą na wielu stanowiskach pracy, ale zgorzkniałe spojrzenie na pewne kwestie nie pomaga w szybkim i efektywnym odnajdowaniu ich rozwiązań. Sztuką jest zachowanie świeżego spojrzenia.
Spójrzmy na dzieci, które świat przyjmują bardzo naturalnie, wszelkimi zmysłami. Ich umysły nie są ograniczone dawnymi przeżyciami, dlatego też ich wyobraźnia po prostu nie ma granic. Łamią więc utarte schematy i wychodzą poza obręb normalnego myślenia. Dzięki temu można śmiało powiedzieć, że są zdecydowanie najbardziej kreatywne. Ich wyobraźnia i fantazja jest zagrożona przez szare kolory rzeczywistości i raczej nic nie możemy na to poradzić, chyba że kreatywność wciąż będzie ćwiczona i wykorzystywana w praktyce. Trening umysłu wbrew pozorom jest bardzo ważny dla twórczego myślenia.
W jaki sposób wyzwolić proces kreatywnego myślenia?
Czy zauważyliście, że dorośli długo rozważają swoje odpowiedzi, podczas gdy dzieci od razu odpowiadają na postawione pytania, nawet jeśli ich odpowiedzi są błędne i irracjonalne. Dorośli boją się tego, że zostaną wyśmiani, co obce jest dla dzieci. Dorosły człowiek poszukuje w pytaniach ukrytych znaczeń i pewnych utrudnień, natomiast dziecko wszystko przyjmuje w sposób jak najbardziej dosłowny.
Czy można po latach dorosłości zacząć znów postrzegać świat oczami kilkulatka? Nie jest to niemożliwe, ale trzeba pozbyć się wszelkich uprzedzeń, naleciałości z życia codziennego, otworzyć umysł na nowe przeżycia i doznania. Nieschematyczne sposoby myślenia pozwalają na znajdowanie rozwiązań całkowicie nieprzewidywalnych. Czasem bywa i tak, że kreatywność samodzielnie się wyzwala w naszym umyśle i stajemy się produktywni dla całej naszej firmy lub dla projektu, nad którym przyszło nam właśnie pracować.
Potrzeba jest matką wynalazków, jak głosi znane przysłowie, dlatego jeśli jakiś impuls z zewnątrz nastąpi, być może wyzwoli to w nas potrzebę kreatywnego rozumowania i wymyślania coraz to nowych rozwiąza��. Tym impulsem może być na przykład burza mózgów, o której było już wspominane. Takie działania podejmowane są bardzo często na gruncie funkcjonowania działów marketingu, reklamy, PR-u, czy też obsługi klienta. Nieszablonowe reakcje są tu jak najbardziej pożądane, a na dodatek stanowią ważny atut. W ostatnim czasie coraz większą popularnością cieszą się treningi i szkolenia o tematyce kreatywności.
Jak już zostało powiedziane, na nasz proces twórczego myślenia wpływają czynniki zewnętrzne, z których najważniejsze dotyczą naszego doświadczenia, wrodzonej inteligencji, emocji i treningu umysłu.
Trening dla twórczego myślenia
Jak trenować umysł? Cóż, nie jest to na pewno łatwe zadanie. Wymaga od nas sporego zaangażowania i wiary w powodzenie całego przedsięwzięcia. Nie ulega wątpliwości, iż to właśnie trening umysłu pozwala na wspomożenie twórczego myślenia. Trening powinien być dobrze przemyślany i skonstruowany, aby dał wymierne efekty, podobnie jak treningi sportowców. W tym celu warto wybrać dobrego trenera, który skonstruuje zestaw ćwiczeń dla nas, które pozwolą na wyzwolenie procesu twórczego myślenia. Co ciekawe, w wielu firmach, również i w Polsce, ale przede wszystkim za granicą, zatrudniani są specjaliści, których jedynym obowiązkiem jest kierowanie pracownikami w taki sposób, aby w sposób maksymalny wyzwolić ich kreatywność i pobudzić w odpowiednich momentach do twórczego myślenia. Stosują oni odpowiednie techniki, wśród których na szczególną uwagę zasługuje technika o nazwie brainstorming, czyli burza mózgów.
Czym jest burza mózgów?
Jest to ni mniej ni więcej, tylko jedna ze zdecydowanie najbardziej skutecznych i najbardziej znanych technik kreatywnego myślenia. Została ona wymyślona i opracowana już przed drugą wojną światową, w 1936 roku przez Alexa Osborna, szefa agencji reklamowej. Jej twórcza twierdził, że prawidłowe przeprowadzenie burzy mózgów daje rewelacyjne rezultaty, w postaci kreatywnych pomysłów i rozwiązań danych problemów. Każda z sesji składających się na burzę mózgów, ma 2 oddzielne fazy:
Faza zielona – w fazie tej uczestnicy burzy mózgów przedstawiają wszystkie swoje pomysły, jakie tylko przyjdą im do głowy w związku z danym zadaniem. Nie jest istotne to, jaki mają one charakter, czy są racjonalnie uzasadnione, czy też nie. Nikt nie powinien w fazie zielonej oceniać przedstawianych przez grupę i jej członków pomysłów.
Faza czerwona – polega ona na analizie wszystkich wcześniej wymyślonych rozwiązań i wybraniu tych, które wydają się być w danym momencie najlepsze i mogą przynieść najbardziej pożądane rezultaty.
Nazwa burza mózgów jednoznacznie kojarzy się z chaosem, ale pomimo to należy przestrzegać w każdej sesji tego typu kilku zasad, aby wszystko odbywało się sprawnie i szybko, a sesja dała spodziewane rezultaty.
Trzeba powiedzieć, że burza mózgów jest efektywnym narzędziem, które może być stosowane wyłącznie w odniesieniu do pewnej grupy osób. Generalnie, nie stosuje się jej dla jednej osoby, choć nie jest to niemożliwe. Trzeba być jednak bardzo otwartym i umieć odrzucić wszystkie uprzedzenia, aby znaleźć interesujące nas rozwiązanie problemu. W procesie tym mogą brać udział zwykli pracownicy, ramię w ramię, ze specjalistami z danej dziedziny.
Zasady burzy mózgów
Zasada odroczonej oceny – w trakcie trwania pierwszej fazy kategorycznie zabronione jest ocenianie pomysłów zgłaszanych przez członków zespołu. Każdy ma więc prawo zgłosić swój pomysł, bez względu na jego charakter i realne szanse jego przeprowadzenia.
Zasada przeobrażenia ilości w jakość – ogólnie rzecz ujmując, im więcej jest pomysłów, tym łatwiej znaleźć wśród nich rozwiązanie, które w sposób optymalny spełni nasze oczekiwania.
Zasada swobodnego fantazjowania – należy zgłaszać wszelkie nasuwające się nam pomysły, bowiem nawet te na pierwszy rzut oka kompletnie nierealne, mogą się później okazać najlepsze.
Zasada modyfikacji – jak najbardziej wskazane jest dokonywanie nawet daleko idących modyfikacji w zgłoszonych pomysłach, niezależnie od tego, kto je wskazał.
Zasady sugestii – warto kierować się sugestiami innych członków burzy mózgów, ponieważ mogą być one bardzo pomocne w poszukiwaniu pomysłów.
Najważniejsze jest jednak to, aby odrzucić w czasie burzy mózgów stereotypy, schematy rozwiązań, którymi zwykle się posługujemy. Nawet najbardziej szalone, wręcz absurdalne pomysły mogą mieć wiele zalet i okazać się genialne w odniesieniu do konkretnego problemu. Jeśli trochę zrelaksujemy się, odprężymy i oderwiemy się od pracy, będziemy zgłaszać podczas burzy mózgów na pewno o wiele lepsze, bardziej kreatywne pomysły. Dlatego tak ważne są przerwy w pracy.
Burza mózgów zaliczana jest do metod heurystycznych, czyli kreatywnych, rozwiązywania problemów. Dzięki niej możliwe jest poszukiwanie pomysłów na szerszą skalę. Burza mózgów niewątpliwie wspiera proces tworzenia i z powodzeniem może być wykorzystana gruncie różnego rodzaju biznesów.
Zastosowanie burzy mózgów w praktyce
Na ogół menadżerowie stosują burzę mózgów w sposób niewłaściwy, nie trzymając się zasad, o których była już mowa powyżej. Burza mózgów nie powinna być utożsamiana z luźną dyskusją, ponieważ nią nie jest. Podlega zasadom, bez których nie jest skutecznym narzędziem w generowaniu twórczego myślenia.
Ważne jest przeprowadzenie w odpowiedni sposób obu faz burzy mózgów, ponieważ tylko dzięki temu mamy szansę na sukces. Po zgłoszeniu propozycji rozwiązania problemu przez uczestników burzy mózgów, należy gruntownie przeanalizować wszystkie pomysły. Można tego dokonać nawet kilka dni po pierwszej sesji, aby świeżo spojrzeć na wszystkie propozycje.
Burza mózgów przeprowadzona w sposób prawidłowy jest jak najbardziej pożądanym narzędziem w poszukiwaniu rozwiązań zawiłych problemów na gruncie zarówno zawodowym, jak i prywatnym. Jeśli będziemy trzymać się odpowiednich zasad przeprowadzania burzy mózgów, wszystko przebiegnie sprawnie i szybko.
Comments are closed.